Çevir Translate

1 Haziran 2016 Çarşamba

Köy göçüren mantarı, evcikkıran, ölüm meleği (Amanita phalloides)

24.05.2016 sıcaklık 18 C derece : Yakaladığım mantar çok ölümcül bir mantardır. İsminden de anlaşılacağı üzere ne kadar zehirli olduğu görülmektedir. Mümkün olduğunca çok resim çekmeye çalışıyorum çünkü önemli bir konu. Bir de bu mantarda aslında yüksük denilen kısım da olması lazımken bunlarda fazla gözükmemesi. Nedeni ise topraktan çıkıyor ve yüksüklerin de hassaslığından dolayı düşmeleridir. Amanita phalloides büyükçe bir vulva içerisinden sapla yükselmektedir. Lameller merkezden dışa doğru ve birbirinden bağımsızdır.  Dikkat edilirse bu mantarda şapkanın kenarları lamel hizasından yırtılmış ve de beyaz çizgiler oluşmuştur. Tabi bu şekil şapka tam açıldıktan sonra oluşuyor. Henüz açılmamış şapkada yırtılma yok ama yine de lameller hizasından şapka kenarında çukur çizgiler vardır.
Şapkanın rengi parlak krem rengi ve diğer kısımlar ise beyaz. Sporları da beyazdır. 






















 Amanita phalloides mantarının zehiri ciltten geçebilir, gözde tahrişlere neden olabilir. Yenildiğinde ise ölümcüldür. Pişirmeyle zehir yok edilemez çünkü ısıya dayanıklıdır. Zehirlenme belirtileri ise şöyle devam eder. Önce mide barsak rahatsızlıkları, ishal, bulantı, kusma. Sonra tansiyon düşüklüğü,  çarpıntı. iki üç gün sonra karaciğer belirtileri, sarılık, deliryum nöbetleri, koma. Böbrek yetmezliği, kafa içi basıncın artması ve beyinde kanama, pankreas iltihabı ve kalp krizi şeklinde ölüme gider. Tıbbi tedaviye başvurulmazsa ya da geç kalınırsa 6 - 16 gün arasında ölüm gerçekleşir.

Tıbbi tedavi ise ilk aşamada mide lavajı ve aktif karbon şeklinde yapılır. Yapılan araştırmalarda kesin bir antidot bulunmamasına rağmen bazı ilçaların faydası görülmüştür. Bunlar penisilin, rifampisin, silibinin, paklitaksel, siklosporin, prednisolon gibi ilaçlardır. Karaciğer ve böbrek kurtarılamazsa karaciğer nakli ve böbrek nakli gerekir. Sanırım biraz ayrıntıya girdim ama hayati bir mesele olduğu için önemli.

Suillus collinitus, ayı mantarı

28.05.2016 : Sıcaklık 20 C derece. Yenebilen mantarlardan ayı mantarı ailesinden bir mantarı keşfettim. Meşe çalılığının altında bol bol kuru yaprak ve birkaç gün önceki yağmurların bıraktığı ıslaklık, nem. 5 - 6 tane bu mantardan birbirine yakın yerde vardı. Üç tanesini incelemek için alıkoydum. Diğerlerini doğaya bıraktım. Aşağıdaki resimlere göz gezdirdikten sonra ayrıntılı bilgiyi aktaracağım.








Yukarıdaki resimlerde de görüldüğü gibi spor rengi kahverengidir. Bir diğer ayrıntı ise lamellere dokunulunca renkte bir değişme olmaz ve kesildiğinde de mavileşme ve morarma olmaz. Bu özellikler bu mantarın zehirli tür olmadığını gösteriyor. Bu mantar Boletler grubundandır. Sınıflandırma olarak çok yakındır. Lameller borucuk şeklindedir. Düz lamel değildir.
Yenilmesi: Bu mantarın bağırsak sorunu yapmaması için şapka zarının ve lamellerinin atılarak, etli kısmı pişirilerek yenilmelidir.

Ayrıntılı bilgi:  Selçuk Üniversitesi Mantarcılık Uygulama ve Araştırma Merkezi'nden alıntı yapılmıştır.

Suillus collinitus ( Fr.) O. Kuntze

Species: Suillus collinitus ( Fr.) O. Kuntze ‘’Ayı Mantarı’’ 
Şapka: 8-11cm, gençken yarı küremsi, sonra konveks, gelişme ilerlemesiyle birlikte hemen hemen düzleşir. Yüzeyi nemli ortamlarda kaygan, kuruduğu zaman donuk ve ipeksidir. 
Renk: Genç örneklerde, ilk önce açık kahverengi, zaman la geyik kahverengiye döner. Yaşlı örneklerde de çikolata kahverengidir. 
Etli Kısmı: Açık kahverengi renktedir. Tat ve Koku: Ekşimsi kokulu ve hafif tatlıdır.
 Porlar: Sarıdan zeytinimsi sarıya kadar değişen renklerde, 5-10mm uzunluğunda ve sapa yapışıktır. 
Sap: 4-7 × 1-2cm silindiriktir. Sapa doğru biraz kalınlaşır. Sarı renkli, dip kısma doğru kırmızı-kahverengidir. 
Habitat: Çamların altında, kalkerli topraklardda, yazdan sonbahara kadar, tek tek veya gruplar halinde yetişir. 
Not: Mantar yenir özelliktedir. Besin Durumu: Yenir.