17 Kasım 2014 Isparta Keçiborlu Kılıç köyü çam ve meşe çalısı ormanlık alan.+4-+17 C derece hava sisli ve az güneşli. önceki günler 3 gün yagış.
Mantar gezisinde bu defa çok merak ettiğim önceden görmüş olmama rağmen renginden dolayı zehirli sandığım bu mantarı bolca toplama fırsatı buldum. Bulunduğu yerler genelde meşe çalılarının altında bol kurumuş yaprağın bol nemli yerlerinde ve ağaç köklerine yakın yerlerdeydi. Bu tespiti yaptıktan sonrası daha kolay oldu. Bu şartları taşıyan yerlerde başka mantarlarla beraber bu mantarı da buldum. Yalnız ilginç birkaç tesbitim daha var. Bu mantarın olduğu yerlerde genelde yaban domuzu ayak izleri de vardı. Diğeri ise domuzun giremeyeceği bazı yerlerde bu mantarın koparılmış ve yenmiş olduğunu gördüm. Bunu yapan bir insan veya bir domuz değil ama ufak bir hayvan olabilir. Tahminim fare ya da kirpi gibi birşey olması üzerindeydi. Fare yediyse yüksek ihtimalle insana da zarar vermeyecektir. İnsana biyolojik olarak en yakın hayvanlardan biridir fareler. Kobayların fare olması bundan dolayıdır.
Spor izi krem, açık pembe veya beyaz rengi.
Şapka rengi menekşe, leylak, kahverengi arasında olabilir.Şapkanın tepesi ilk başta bombeli iken büyüdükçe düzleşiyor hatta şapka uçları yukarı doğru çıkabiliyor.Şapkanın kenar kısmı uzun süre içe kıvrık şekilde ve pürüzsüzdür. Şapka hafif dalgalı olabilir bazen şapkada yarılma da olabilir.
Lamel rengi gri menekşe,soluk leylak, açık kahverengi olabilir. Lameller kendi arasında birleşmiyor ayrı ayrı merkezden dışa doğru uzanıyor ve sap kısmına birleşme yerinde bir çentik oluşturarak birleşiyor.
Sap kısmı tabanda biraz daha geniştir. Sapın tabanında bitki artıkları ve toprak yapışık vaziyettedir. Sap boyuna lifli bir yapıdadır ve kırıldıgında düzgün kırılmayabilir lifler ayrışabilir. 5-10 cm uzunluğundadır.
Mantarın et kısmı kesildiğinde dış kısım biraz daha eflatun rengi içerisi daha açık bir renktedir. Kurtlanmayan bir mantardır. Bazı mantarlar gibi kurt kontrolü yapmanıza ve kurt temizlemenize gerek kalmaz. Kesildiği zaman plastik kokusu gibi bir kokusu vardır.
Yenilmesi: yağda kızartma, sote, ızgara, çorba şeklinde yenilebiliyor. Tadı da çok güzel olan bir mantar.
Şüphe!
Cortinarius türü zehirli mor mantarlarla karıştırılabilir. Cortinarius spor rengi paslı kahverengidir. Bu renk kendini lamellerde ve sap üzerinde belli eder. Genç bireylerinde sap ile şapka ucu arasında tül gibi lifler bulunur. Bu lifler mantar büyüdükçe koparlar ve şapka kenarında örümcek ağı gibi bir görüntü oluşur. Aynı zamanda bu liflerin sap kısmına yapışık tarafı da yüksük gibi bir görüntü oluşturur. Cortinarius türlerinde en zehirli mantarlar Cortinarius rubellus ve Cortinarius orellanus türleridir. İçerdiği orellanine maddesinden dolayı akut tubulointerstitial nefrite neden olarak ölümcül olabilmektedir. Orellanin maddesi floresan özellikte olduğundan tesbit edilmesi kolaydır. Cortinarius dünya çapında 2000 üzerinde tür barındıran bir cinstir. Yenilebilen türleri olmasına rağmen en iyisi uzak durmaktır.
Mantar gezisinde bu defa çok merak ettiğim önceden görmüş olmama rağmen renginden dolayı zehirli sandığım bu mantarı bolca toplama fırsatı buldum. Bulunduğu yerler genelde meşe çalılarının altında bol kurumuş yaprağın bol nemli yerlerinde ve ağaç köklerine yakın yerlerdeydi. Bu tespiti yaptıktan sonrası daha kolay oldu. Bu şartları taşıyan yerlerde başka mantarlarla beraber bu mantarı da buldum. Yalnız ilginç birkaç tesbitim daha var. Bu mantarın olduğu yerlerde genelde yaban domuzu ayak izleri de vardı. Diğeri ise domuzun giremeyeceği bazı yerlerde bu mantarın koparılmış ve yenmiş olduğunu gördüm. Bunu yapan bir insan veya bir domuz değil ama ufak bir hayvan olabilir. Tahminim fare ya da kirpi gibi birşey olması üzerindeydi. Fare yediyse yüksek ihtimalle insana da zarar vermeyecektir. İnsana biyolojik olarak en yakın hayvanlardan biridir fareler. Kobayların fare olması bundan dolayıdır.
Şapka rengi menekşe, leylak, kahverengi arasında olabilir.Şapkanın tepesi ilk başta bombeli iken büyüdükçe düzleşiyor hatta şapka uçları yukarı doğru çıkabiliyor.Şapkanın kenar kısmı uzun süre içe kıvrık şekilde ve pürüzsüzdür. Şapka hafif dalgalı olabilir bazen şapkada yarılma da olabilir.
Lamel rengi gri menekşe,soluk leylak, açık kahverengi olabilir. Lameller kendi arasında birleşmiyor ayrı ayrı merkezden dışa doğru uzanıyor ve sap kısmına birleşme yerinde bir çentik oluşturarak birleşiyor.
Sap kısmı tabanda biraz daha geniştir. Sapın tabanında bitki artıkları ve toprak yapışık vaziyettedir. Sap boyuna lifli bir yapıdadır ve kırıldıgında düzgün kırılmayabilir lifler ayrışabilir. 5-10 cm uzunluğundadır.
Mantarın et kısmı kesildiğinde dış kısım biraz daha eflatun rengi içerisi daha açık bir renktedir. Kurtlanmayan bir mantardır. Bazı mantarlar gibi kurt kontrolü yapmanıza ve kurt temizlemenize gerek kalmaz. Kesildiği zaman plastik kokusu gibi bir kokusu vardır.
Yenilmesi: yağda kızartma, sote, ızgara, çorba şeklinde yenilebiliyor. Tadı da çok güzel olan bir mantar.
Şüphe!
Cortinarius türü zehirli mor mantarlarla karıştırılabilir. Cortinarius spor rengi paslı kahverengidir. Bu renk kendini lamellerde ve sap üzerinde belli eder. Genç bireylerinde sap ile şapka ucu arasında tül gibi lifler bulunur. Bu lifler mantar büyüdükçe koparlar ve şapka kenarında örümcek ağı gibi bir görüntü oluşur. Aynı zamanda bu liflerin sap kısmına yapışık tarafı da yüksük gibi bir görüntü oluşturur. Cortinarius türlerinde en zehirli mantarlar Cortinarius rubellus ve Cortinarius orellanus türleridir. İçerdiği orellanine maddesinden dolayı akut tubulointerstitial nefrite neden olarak ölümcül olabilmektedir. Orellanin maddesi floresan özellikte olduğundan tesbit edilmesi kolaydır. Cortinarius dünya çapında 2000 üzerinde tür barındıran bir cinstir. Yenilebilen türleri olmasına rağmen en iyisi uzak durmaktır.
